• Sedef Kılıç

Anksiyete/Kaygıya Yakından Bakalım: Nedir? Nasıl Oluşur?

Anksiyete/Kaygı, zihnimizin ve aynı zamanda bedenimizin, kurgusal bir tehdit karşısında verdiği yanıttır. Esasen kaygı bize rehberlik eden, normal insan duygularından biridir. Kaygı duygusunun normalliğini vurgulamak önemlidir zira bilinen aksine panik atak-panik bozukluğu da içine alan “Kaygı Bozuklukları” şeklinde tanımladığımız kümeyi oluşturan şey temelde kaygının varlığı değildir; tam tersine özünde kaygıdan kurtulma/kaygıyı azaltma çabaları yatar. En nihayetinde problemin kaygılı hissetmekle değil kaygıyla yoğun biçimde mücadele etmekle ortaya çıktığını söyleyebiliriz. 

Elbette acıdan kaçmak üzerine temellenmiş öğrenme sistemimiz için kaçmak/kurtulmaya çalışmak oldukça insanidir: Bizde rahatsızlık uyandıran her şeyden tümüyle, en hızlı şekilde uzaklaşmak ve böylece kendimizi güvende tutmak isteriz. Özellikle kimi belirtilerin (çarpıntı, nefes darlığı, terleme, uyuşma, zarar görme, delirme veya ölme korkusu) bunu deneyimleyen kişiler için oldukça zorlu olduğunu, çaresiz hissettirdiğini ve bunlarla baş etmek için ellerinden gelenin en iyisini yaptıklarını, kendileri için her türlü önlemi aldıklarını, sorunun devam etmesinin onlarla ilgili değil bu yöndeki bir baş etme stilinin problemli yapısıyla ilgili olduğunu söylemek yerinde olacaktır. Pek çok bilimsel araştırma/kanıta dayalı bulgulara dayanarak söylemek gerekir ki, kaygı yaratabilecek veya panik atakları tetikleyebilecek herhangi bir durum veya ortamdan uzak durma hali, kısa süreli yatışma sağlasa da uzun sürede kaygının hem bilişsel hem de bedensel semptomlarını yoğunlaştırır; bununla birlikte de sevdiğimiz, içinde var olmak istediğimiz birtakım bağlamlardan uzak kalmamıza yol açar.

Biliyoruz ki özellikle travmatik veya yoğun stres yaratan yaşam koşullarının yol açtığı fırtınalarda yol almak, ilerlemek hiç de kolay değildir. Fakat yine de söyleyebiliriz ki, insanın kendine kucak açıp çıktığı yolculuk, duygularına olan farkındalık ve uzlaşma hali, yaşamak istediği hayatın hayali ve buna yönelik attığı her adım, bu fırtınalarda yol almayı oldukça kolaylaştırabilir.

Bu zamana kadar tüm bu hissettiklerinizle baş etmek için elinizden gelen her şeyi yaptığınıza eminim. Yine de bazen fırtınalarda tek başına yol almak haliyle ilerlemeyi güçleştirir. Ulaşmak, paylaşmak ve destek almak için çekinmeyin.

Sevgilerimle,

Klinik Psikolog Sedef Kılıç