17.10.2023

Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB) Nedir? OKB İçin Psikoloğa Başvurmak Neden Gereklidir?

Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB), obsesif düşünceler ve bunları nötralize etmek için sergilenen kompülsif davranışların yer aldığı bir olgudur ve günlük yaşamı büyük ölçüde etkileme potansiyeline sahiptir. OKB, iki ana parçadan oluşur: Obsesyonlar ve Kompülsiyonlar.


1.Obsesyonlar: Rahatsız ediciuygunsuz, kontrol 
edilemeyen, inatçı, yineleyici, istenmeyen ve zihne zorla giren düşünce, imaj ve dürtülerdir. Kişiler, bu düşüncelere baskılama veya düşünmemeye çalışma yöntemleriyle karşı koyma ihtiyacı duyar. Obsesif düşünceler şu şekilde gözükür: Kirlenme endişesi (Kontaminasyon), kendine veya başka birine zarar verme endişesi (''Ya annemi merdivenden itersem''), patolojik şüphe etmek (''Ya kendimi balkondan atarsam''), simetri ihtiyacı, cinsel takıntılar (''Ya kadınların memelerine bakarsam''), dini takıntılar (''Bu duayı günde 90 kez okumazsam deccal olacağım''), agresif takıntılar (dehşet sahneleri, kendisiyle veya hayatla ilgili agresif düşünceler)  

2.Kompülsiyonlar: Obsesyonlarla baş etmek amacı ile geliştirilen, uzun davranışsal veya zihinsel ritüellerdir. Hissedilen rahatsızlığı azaltmak veya olabileceği düşünülen kötü bir olayı engellemek amacıyla yapılır. Kompülsiyonların çok katı kuralları vardır. Kusursuz şekilde yapılmalıdırlar. Hayat kalitesini düşürür, fonksiyonelliği bozar. Kişiler saatlerce, günlerce evden bile çıkmayabilirler.  Kompülsif davranışlar şu şekilde gözükür: Temizleme, tekrar tekrar kontrol etme, tekrarlama, sıralama, düzenleme, sayma, biriktirme, gündelik davranışları aşırı yavaşlatmak(Örneğin: yemek yerken, ya boğulursam korkusuyla 300 kere çiğnemek)


Terapi OKB’yi Yönetmenin En Etkili Yolu

OKB, etkililiği bilimsel çalışmalar tarafından kanıtlanmış psikoterapi yöntemleri ile iyileşme sağlanan bir olgudur. Psikoterapi, OKB’nin tedavisinde önemli bir rol oynar çünkü bu süreç, kişinin rahatsız edici düşüncelerini anlamasına ve bunlarla baş etme stratejileri geliştirmesine yardımcı olur. Obsesif kompülsif örüntü, ''kendiliğinden geçebilen'' bir yapıda değildir ve stresli durumlarda etki boyutu artabilen bir olgudur, bu sebeple kalıcı çözümler için terapiye başvurulması önemlidir.

Psikoloğa Başvurmanın Kazanımları

Duygusal Destek ve Güvenli Alan: Psikologlar, danışanlarına güvenli bir ortam sunar. Burada danışan, yargılanmadan hissettiklerini paylaşabilir ve destek alabilir.

Kişiselleştirilmiş Tedavi Planı: Her bireyin obsesif kompülsif içerikleri ve örüntüleri farklıdır. Psikoterapi, danışanın özel ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilmiş tedavi planları sunar. Terapistler, her bireyin deneyimlerini dinleyerek, en uygun tedavi yöntemini belirler. 

Kompulsiyonlar Yerine Değer Odaklı Davranışlar: Terapi, kişinin kompulsiyonlar yerine özgürce değer odaklı davranışlar (kişisel olarak kıymetli olan, istediği hayatı yaşamaya yakınlaştıran) sergilemesine yardımcı olur. Bu süreç, kişinin kendi başına uygulayabileceği becerilerle zaman içinde etkili sonuçlar sağlar. 

Kendi Gücünü Keşfetme: OKB ile baş etmek oldukça zor olabilir, ancak terapi kişiye bu zorlukların üstesinden gelme gücünü kazandırır. Terapist rehberliğinde, kişi kendisini daha güçlü hisseder ve OKB ile daha sağlıklı bir şekilde başa çıkmak için stratejiler geliştirir. 

Sonuç olarak, OKB, doğru psikoterapi yöntemleri ile başa çıkılabilen bir durumdur. Psikoterapi, OKB’nin olumsuz etkilerini azaltmak ve kişilerin yaşam kalitelerini artırmak için etkili bir araçtır. Eğer siz veya tanıdığınız birisi OKB belirtileri gösteriyorsa, bir psikologdan yardım almak bu yolculukta atılacak en önemli adım olacaktır. Psikoterapiye başvurmak, sadece semptomları hafifletmekle kalmaz, aynı zamanda kişiye hayatının kontrolünü yeniden kazanma fırsatı sunar.

Ulaşmak, paylaşmak ve destek almak için çekinmeyin.

Sevgilerimle,
Klinik Psikolog Sedef Kılıç